Οι ιθύνοντες της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας θα βρεθούν σήμερα στην Πορτογαλία για έναν απολογισμό των δύο δεκαετιών ζωής του ευρώ. Στο επίκεντρο οι σημερινοι «εφιάλτες» του ευρώ και ν πώς θα θωρακίσουν το μέλλον του σε έναν κόσμο εμπορικών- νομισματικών πολέμων και γεωπολιτικών εντάσεων
Επισήμως, οι κεντρικοί τραπεζίτες, οικονομολόγοι και δημοσιογράφοι που θα συγκεντρωθούν στο θέρετρο Σίντρα, έξω από τη Λισαβόνα, θα στοχαστούν πάνω στο σπουδαίο νομισματικό πείραμα του ευρώ, που φέτος συμπληρώνει τα είκοσί του χρόνια, γράφουν οι Τάιμς της Νέας Υόρκης. «Ανεπίσημα ομως το ετήσιο φόρουμ των Κεντρικών Τραπεζών θα είναι μια τριήμερη απόδοση τιμών στον άνθρωπο που έσωσε το ενιαίο νόμισμα στις πιο αβέβαιες στιγμές του, στον Μάριο Ντράγκι».
Η θητεία του Ντράγκι λήγει τον Οκτώβριο και οι ευρωπαίοι ηγέτες θα επιλέξουν τον διάδοχό του, ενδεχομένως εντός της εβδομάδας. Η θητεία του κάλυψε μια περίοδο κινδύνων στην σύντομη ιστορία της ευρωζώνης, που διαθέτει πλέον 19 μέλη και ισοδυναμεί με το 20% της παγκόσμιας οικονομίας. Υπήρξαν στιγμές, από τα τέλη του 2011 και όλο το 2012, που φαινόταν πως η ευρωζώνη θα διαλυθεί, ότι χώρες όπως η Ελλάδα και η Ισπανία θα χρεοκοπούσαν και ότι η νομισματική ένωση θα εγκλωβιζόταν σε ένα καθοδικό αποπληθωριστικό σπιράλ που θα οδηγούσε στην οικονομική ύφεση.
Το συνέδριο της ΕΚΤ θα ολοκληρωθεί την Τετάρτη, την ώρα που η Fed θα αποφασίζει εάν θα μείωσει τα επιτόκια.
Η ΕΚΤ έχοντας διατηρήσει τα επιτόκια σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα από την περίοδο της κρίσης, σήμερα δεν έχει τόσα περιθώρια ελιγμών όσα η αμερικανική κεντρική τράπεζα. Ωστόσο δηλώνει και πάλι έτοιμη να κάνει ό,τι χρειαστεί και δεν αποκλείει ούτε επιστροφή στην ποσοτική χαλάρωση ούτε νέα μείωση επιτοκίων. Και πάλι όμως ο Μάριο Ντράγκι, καθώς πλησιάζει το τέλος της θητείας του, θα πρέπει να πείσει ότι τα εργαλεία αυτά είναι αρκετά.
Στο συνέδριο θα δώσει το «παρών» και ο Ζαν Κλοντ Γιούνκερ, του οποίου η θητεία εκπνέει, όπως και του Ντράγκι, στις 31 Οκτωβρίου. Η κούρσα διαδοχής των δύο ανδρών είναι άρρηκτα συνδεδεμένη αφού θεωρείται δύσκολο να καλυφθούν δύο τόσο σημαντικές θέσεις από εκπροσώπους της ίδιας χώρας.
Ο Ντράγκι είχε χρησιμοποιήσει το βήμα του Συνεδρίου της Σίντρα τα προηγούμενα χρόνια προκειμένου να στείλει μηνύματα στην αγορά. Το 2017 το ευρώ είχε κάνει άλμα όταν είχε ανακοινώσει ότι θα αρχίσει η σταδιακή απομάκρυνση από τη χαλαρή νομισματική πολιτική. Λίγους μήνες αργότερα ανακοίνωσε ότι θα επιβραδυνθεί το πρόγραμμα αγοράς ομολόγων. Πέρυσι το ευρώ έκανε βουτιά, όταν τόνισε πως η ΕΚΤ δεν θα βιαστεί να αποφασίσει αύξηση επιτοκίων.
Με τις οικονομικές συνθήκες να έχουν έκτοτε επιδεινωθεί περαιτέρω όλοι περιμένουν πια από τον επικεφαλής της ΕΚΤ περισσότερες ενδείξεις για το πότε θα έρθει η νέα μείωση επιτοκίων και πόσο δραστική αυτή θα είναι. Η ισοτιμία του ευρώ θα διαδραματίσει καθοριστικό ρόλο σε αυτό, αφού προς το παρόν το φθηνό ευρώ αντισταθμίζει εν μέρει τις επιπτώσεις από τον εμπορικό πόλεμο και τις εντεινόμενες γεωπολιτικές αβεβαιότητες. Υπολογίζεται ότι χωρίς αυτό το «όπλο» οικονομίες όπως η γερμανική και η ιταλική θα είχαν ήδη βυθιστεί στην ύφεση
