Μέσα σε μόλις τέσσερις ημέρες, ο Ντόναλντ Τραμπ πέρασε από τη διαβεβαίωση ότι μπορεί να φέρει «άμεση ειρήνη στην Ουκρανία» σε δημόσιες δηλώσεις με τις οποίες ενθαρρύνει το Κίεβο να επιτεθεί στη ρωσική επικράτεια. Η Wall Street Journal (WSJ) αναλύει πώς αυτή η απότομη μεταστροφή αποκαλύπτει την αδυναμία του Αμερικανού προέδρου να πετύχει πρόοδο στο ουκρανικό μέτωπο, επτά μήνες μετά την εκλογή του.

Από την ειρήνη στην επίθεση – Οι αντιφατικές δηλώσεις του Τραμπ

Τη Δευτέρα, ο Τραμπ διαβεβαίωνε ότι οι διαμεσολαβητικές του πρωτοβουλίες οδηγούν σε τερματισμό του πολέμου. Μέχρι την Πέμπτη, όμως, η στάση του άλλαξε ριζικά: με ανάρτησή του υποστήριξε ότι η Ουκρανία δεν μπορεί να νικήσει αν δεν χτυπήσει τη Ρωσία.

Με παρομοίωση έγραψε: «Είναι σαν μια ομάδα με εξαιρετική άμυνα, που όμως δεν της επιτρέπεται να παίξει επίθεση». Παράλληλα, κατηγόρησε τον Τζο Μπάιντεν ότι στέρησε από το Κίεβο τη δυνατότητα της αντεπίθεσης.

Διπλωματικό αδιέξοδο: Το σχέδιο Τραμπ και η αδιάλλακτη στάση Πούτιν

Η WSJ επισημαίνει ότι η αλλαγή τόνου αντικατοπτρίζει τη φθίνουσα αισιοδοξία γύρω από τις πρωτοβουλίες του Τραμπ.

• Η σύνοδος κορυφής με Πούτιν και Ζελένσκι δεν προχώρησε.
• Η ιδέα για ειρηνευτική δύναμη απορρίφθηκε από τη Μόσχα.
• Οι Ευρωπαίοι εμφανίζονται επιφυλακτικοί.

Έτσι, ο Τραμπ βρίσκεται στο ίδιο σημείο που βρισκόταν μήνες πριν: με τον Πούτιν αδιάλλακτο και τον Ζελένσκι σε αναζήτηση στρατιωτικής στήριξης.

Ο πόλεμος στην Ουκρανία σε φάση φθοράς

Στο πεδίο των μαχών, ο πόλεμος έχει μετατραπεί σε σύγκρουση φθοράς στην ανατολική και νότια Ουκρανία.

• Η Ρωσία κερδίζει εδάφη με βαρύ κόστος.
• Η Ουκρανία αντιμετωπίζει σοβαρά προβλήματα σε έμψυχο δυναμικό και πυρομαχικά.
• Το Κίεβο επενδύει σε νέα όπλα μεγάλου βεληνεκούς και στην παραγωγή drones.

Η εικόνα αυτή δυσκολεύει ακόμα περισσότερο οποιαδήποτε διπλωματική πρωτοβουλία.

Η περιορισμένη στρατηγική του Τραμπ

Παρά τις μεγάλες δηλώσεις του, οι κινήσεις του Τραμπ παραμένουν συγκρατημένες:

• Δεν έχει εγκρίνει αποστολή πυραύλων μεγάλου βεληνεκούς.
• Ζητά από την Ευρώπη να σηκώσει μεγαλύτερο βάρος (ιδίως με Patriot).
• Επέβαλε δασμούς στην Ινδία για αγορές ρωσικού πετρελαίου, αφήνοντας ανέγγιχτη την Κίνα.

Ο υπουργός Οικονομικών Σκοτ Μπέσεντ ανακοίνωσε μάλιστα αύξηση 10% στις τιμές όπλων που αγοράζουν οι Ευρωπαίοι, ώστε να χρηματοδοτηθεί η αμερικανική αεροπορική κάλυψη.

Αντιφατικά μηνύματα και αδυναμία στρατηγικής

Η ρητορική του Τραμπ χαρακτηρίζεται από αντιφάσεις:

• Διαβεβαιώνει ότι δεν θα στείλει αμερικανικά στρατεύματα στην Ουκρανία.
• Την ίδια στιγμή, ενθαρρύνει το Κίεβο να χτυπήσει στόχους μέσα στη Ρωσία.

Όπως σημειώνει η πρώην σύμβουλος Φιόνα Χιλ, «η διαδικασία έχει οδηγηθεί σε σύγχυση, με τον Πούτιν να εκμεταλλεύεται την ασάφεια του Τραμπ».

«Είμαστε στο ίδιο σημείο»

Παρά τις βαρύγδουπες εξαγγελίες, η ουσία παραμένει η ίδια. Ο πρώην ειδικός απεσταλμένος των ΗΠΑ Κουρτ Βόλκερ το συνοψίζει:

«Είμαστε στο ίδιο σημείο που ήμασταν πριν δύο εβδομάδες, πριν έξι μήνες. Δεν θα υπάρξει ποτέ συμφωνία. Ο Πούτιν δεν θα συναινέσει».