Η Κίνα οδηγεί την αγορά, η Νορβηγία παραμένει πρωταθλήτρια της Ευρώπης, ενώ η Σιγκαπούρη και η Ολλανδία δείχνουν τον δρόμο των “έξυπνων” μεταφορών – Πώς οι κρατικές πολιτικές καθορίζουν τον ρυθμό της ενεργειακής μετάβασης.

Η νέα γεωγραφία της ηλεκτροκίνησης

Η μετάβαση προς την ηλεκτροκίνηση επιταχύνεται, αλλά με διαφορετικούς ρυθμούς σε κάθε ήπειρο. Τέσσερις χώρες ξεχωρίζουν παγκοσμίως για την πρόοδο και την αποφασιστικότητά τους να αντικαταστήσουν τα οχήματα εσωτερικής καύσης με ηλεκτρικά: Κίνα, Νορβηγία, Ολλανδία και Σιγκαπούρη.

Σύμφωνα με πρόσφατη ανάλυση της PwC, που αξιολογεί την ετοιμότητα 28 χωρών σε τέσσερις βασικούς τομείς — κυβερνητικά κίνητρα, υποδομές, προσφορά και ζήτηση — η πρόοδος της ηλεκτροκίνησης εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τη συνέπεια των κρατικών πολιτικών.

Το 2025, αρκετές αγορές κατέγραψαν επιβράδυνση σε σχέση με το 2024, κυρίως λόγω της μείωσης ή κατάργησης επιδοτήσεων για αγορά ηλεκτρικών οχημάτων. Ωστόσο, χώρες με μακρόπνοη στρατηγική και επενδύσεις σε δίκτυα φόρτισης συνεχίζουν να πρωτοπορούν.

Κίνα: Η αδιαμφισβήτητη ηγέτιδα δύναμη

Η Κίνα αποτελεί μακράν τον παγκόσμιο ηγέτη στην ηλεκτροκίνηση. Αντιπροσωπεύει περίπου το 65% των συνολικών πωλήσεων ηλεκτρικών οχημάτων διεθνώς και είναι η μοναδική χώρα όπου τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα κοστίζουν λιγότερο από τα αντίστοιχα βενζινοκίνητα.

Η επιτυχία αυτή οφείλεται σε συντονισμένη κρατική πολιτική, στην ενίσχυση της εγχώριας παραγωγής μπαταριών και στη δημιουργία πυκνού δικτύου ταχυφορτιστών σε όλη τη χώρα. Παράλληλα, κινεζικές εταιρείες όπως η BYD και η NIO διευρύνουν τη διεθνή τους παρουσία, απειλώντας την κυριαρχία παραδοσιακών αυτοκινητοβιομηχανιών.

Η Κίνα δεν αντιμετωπίζει την ηλεκτροκίνηση μόνο ως περιβαλλοντική επιλογή, αλλά ως στρατηγικό εργαλείο βιομηχανικής ηγεμονίας, με στόχο να κυριαρχήσει στις αλυσίδες εφοδιασμού κρίσιμων πρώτων υλών και τεχνολογιών μπαταριών.

Νορβηγία: Το ευρωπαϊκό πρότυπο

Η Νορβηγία παραμένει η πιο ώριμη αγορά ηλεκτροκίνησης στον κόσμο. Σχεδόν 8 στα 10 νέα αυτοκίνητα που πωλούνται είναι ηλεκτρικά, ενώ ακόμη και η αγορά μεταχειρισμένων EVs γνωρίζει εντυπωσιακή άνθηση.

Η επιτυχία αυτή στηρίζεται σε διαρκή φορολογικά κίνητρα, μηδενικά τέλη ταξινόμησης για ηλεκτρικά οχήματα, δωρεάν στάθμευση και πρόσβαση σε λεωφορειολωρίδες για τους οδηγούς EVs.

Η νορβηγική κυβέρνηση έχει θέσει τον φιλόδοξο στόχο να σταματήσει τις πωλήσεις αυτοκινήτων με κινητήρες εσωτερικής καύσης μέχρι το 2025, ένα ορόσημο που αναμένεται να επιτευχθεί νωρίτερα.

Πέρα από την περιβαλλοντική διάσταση, η Νορβηγία αποδεικνύει ότι η ηλεκτροκίνηση μπορεί να λειτουργήσει ως μοχλός κοινωνικής και τεχνολογικής ανανέωσης, ενισχύοντας την καινοτομία και τις «πράσινες» θέσεις εργασίας.

Ολλανδία και Σιγκαπούρη: Οι πρωτοπόροι των «έξυπνων» μεταφορών

Η Ολλανδία έχει αναδειχθεί σε πρότυπο συνδυασμού τεχνολογίας και βιωσιμότητας. Με ισχυρό δίκτυο υποδομών φόρτισης και ευρεία διείσδυση εταιρικών στόλων EVs, η χώρα επιδιώκει να καταστήσει όλες τις νέες πωλήσεις επιβατικών οχημάτων ηλεκτρικές έως το 2030.

Παράλληλα, η Σιγκαπούρη πρωτοστατεί στην ψηφιακή διαχείριση της ηλεκτροκίνησης, συνδέοντας σε ενιαίο δίκτυο τους φορτιστές, τα δημοτικά δίκτυα και τις πλατφόρμες μετακίνησης. Το κράτος επενδύει στην ολοκληρωμένη «ηλεκτρική κινητικότητα», όπου τα EVs συνδέονται με ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και «έξυπνα» δίκτυα.

Η Σιγκαπούρη λειτουργεί ως πειραματικό εργαστήριο για τις ασιατικές μεγαλουπόλεις, δείχνοντας πώς η τεχνολογία μπορεί να μειώσει την αστική ρύπανση και να βελτιώσει τη βιωσιμότητα των μεταφορών.

Οι ευρωπαϊκές χώρες σε φάση προσαρμογής

Η μελέτη της PwC δείχνει ότι χώρες όπως η Γαλλία, η Γερμανία και το Ηνωμένο Βασίλειο διαθέτουν ισχυρές υποδομές φόρτισης και αυξανόμενη ζήτηση, αλλά υστερούν σε κρατικά κίνητρα. Αντίθετα, η Ισπανία και η Πολωνία προσφέρουν γενναιόδωρες επιδοτήσεις, όμως παρουσιάζουν αδυναμίες στις υποδομές.

Στην Ευρώπη, οι φορολογικές ελαφρύνσεις και τα προγράμματα αντικατάστασης οχημάτων εξακολουθούν να θεωρούνται καταλυτικοί παράγοντες για την επιτάχυνση της μετάβασης. Ιδιαίτερα στην Ιταλία, την Ολλανδία και τη Σλοβακία, ενισχύονται οι δημόσιες επενδύσεις σε δίκτυα ταχυφορτιστών και αστικές υποδομές.

Η πρόκληση της Μέσης Ανατολής

Οι χώρες της Μέσης Ανατολής εμφανίζουν τη χαμηλότερη ζήτηση για ηλεκτρικά οχήματα, εξαιτίας της χαμηλής τιμής των ορυκτών καυσίμων και της ισχυρής πετρελαϊκής εξάρτησης.

Ωστόσο, η Σαουδική Αραβία επενδύει ήδη δυναμικά στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και στην παραγωγή ηλεκτρικών αυτοκινήτων, επιδιώκοντας να διαφοροποιήσει την οικονομία της. Το φιλόδοξο project NEOM περιλαμβάνει πλήρως ηλεκτροκίνητες αστικές ζώνες, ενώ η κρατική εταιρεία Lucid Motors έχει ξεκινήσει παραγωγή στην Τζέντα.

Το χαμηλότερο κόστος ενέργειας ως επιχείρημα

Η μελέτη καταλήγει ότι το χαμηλότερο κόστος ενέργειας για την ηλεκτροκίνηση — ειδικά μέσω οικιακής φόρτισης — παραμένει το πιο πειστικό επιχείρημα για την ευρεία αποδοχή των EVs.

Καθώς το κόστος των μπαταριών μειώνεται και η τεχνολογία εξελίσσεται, η ηλεκτροκίνηση δεν αποτελεί πλέον προνόμιο, αλλά ρεαλιστική και οικονομικά συμφέρουσα επιλογή για εκατομμύρια καταναλωτές.

Προς ένα νέο μοντέλο μεταφορών

Η ηλεκτροκίνηση δεν είναι πια μια τεχνολογική καινοτομία· είναι πολιτική επιλογή. Όπου τα κράτη σχεδιάζουν μακροπρόθεσμα, η μετάβαση προχωρά με ταχείς ρυθμούς· όπου οι επιδοτήσεις σταματούν, η πρόοδος παγώνει.

Η παγκόσμια εμπειρία δείχνει ότι η επιτυχία δεν εξαρτάται μόνο από την τεχνολογία, αλλά από την πολιτική βούληση να επενδυθεί στη μετάβαση. Και σε αυτόν τον αγώνα δρόμου, η Κίνα, η Νορβηγία, η Ολλανδία και η Σιγκαπούρη δείχνουν τον δρόμο προς το μέλλον της βιώσιμης κινητικότητας.